Shejian Okçuluk

Shejian okçuluğu, aslında eski insanların bilgi ve becerilerinin emeği ve üretim faaliyetiydi. İnsanoğlu yayı ve oku çok erken icat etti. Çin'de, en son yapılan arkeolojik keşifte, yaklaşık 28.000 yıl önce Shanxi'deki Zhiyu sahasında oklar olduğunu göstermektedir. Bu, insanların bu zamana kadar yay ve ok kullanmaya başladığını ve ilgili tahminlerden sonra atalarımızın ok ve yayları daha önce icat etmiş olması gerektiğini gösteriyor.
Shejian okçuluk, Çin'deki Shang (mö.1600-mö.1066) ve Zhou (mö.1066-256) hanedanlıklarında spor kategorisine girdi. Özellikle batı Zhou (mö.1066-771) hanedanlığında ok fırlatma faaliyetleri, sporun doğasının birçok unsuruna sahip olmakla kalmayıp, aynı zamanda tam rekabet düzenlemeleri, standartlaştırılmış rekabet organizasyonu ve yönetimi vb. sosyal ve ahlak eğitimi işlevine ve ülke için yeteneklerin seçilmesinin önemine sahiptir.
Çin'in Qin (mö,221-mö.206) öncesi döneminde, dünya okçuluk tarihinde sadece modern spor müsabakalarına benzer en eski Shejian okçuluk faaliyetleri ortaya çıkmamış, aynı zamanda daha çeşitli Shejian okçuluk düşüncesi ve teorileri de özetlenmiştir. Özellikle Gongshe yay ve ok üretimi açısından, bir kaynak olan Kaogongji eseri, Gongshe yay ve ok yapmak için malzeme seçimi, malzeme işleme yöntemleri, üretim süreçleri ve önlemleri ve üretim sonrası kalite kontrol yöntemleri de dahil olmak üzere Gongshe yay ve ok yapma becerilerini her yönüyle geliştirilmesine kaynak olmuştur. Bu, Gongshe yay ve okların üretilmesinin ve silah olarak kullanılmasının, Shejian okçuluğun askeri işlevinin bir dereceye kadar güçlendirilmesini desteklediğini yansıtmaktadır. Aynı zamanda, Shejian okçuluğun askeri işlevinin sürekli olarak geliştirilmesinin, Gongshe yay ve ok üretim becerilerinin gelişimini desteklediğini de yansıtıyor. Bütün bunlar, antik Çin'in erken gelişmiş uygarlığının etkisi altında, o dönemde sportif Shejian okçuluk sporunun dünyanın ön saflarında yer aldığını yansıtıyor. Qin Shihuang Çin'i birleştirdi ve Qin (mö.221-mö.206) Hanedanlığını kurdu ve eski Çin toplumu feodal bir topluma girdi. Sosyal kalıplardaki değişiklikler, toplumun daha da gelişmesini sağlamıştır. Shejian okçuluk da giderek daha kullanılır hale geliyor, Gongshe (yay ile ok atma), Yishe (iple ok atma), Nushe (tatar yayı ile atma) gibi çeşitli şekillerde Bingmayong heykel savaşçıların ve atların mezarlarında ortaya çıkmıştır.
Han (mö.206-ms.23) Hanedanlığı döneminde Shejian okçuluk daha da gelişmiş ve giderek tüm toplumsal katmanlara girmiştir. Evrensel olarak kabul görmüş, geniş halk kitleleri tarafından kabul edilmiş ve beğenilmiştir. Han Hanedanlığı taş kabartmalarında, kasidelerinde, yazıtlarında Shejian okçuluğu bulmamızın nedenlerinden biri de bu olabilir.
İki Jin ve güney ve kuzey hanedanlıklarında sık sık rejim değişiklikleri ve bölünmelerle siyasi durum istikrarsız olsa da, bu dönem güney ve kuzey kültürünün birleşmesini teşvik etmiştir. Bu tarihsel dönemde aile mirasının yükselişinin önemli özellikleri gibi faktörlerle birleştiğinde, bunlar askeri ve eğlence gibi çeşitli Shejian okçuluk türlerinin hızlı gelişimini ortaklaşa teşvik etmiş ve karakteristik bir gelişim yoluna doğru ilerlemiştir. Aynı zamanda eğlence amaçlı Shejian okçuluğun yükselişi, insanların eğlence içeriklerini ve yöntemlerini büyük ölçüde etkilemiş ve insanların hayatlarını zenginleştirmiştir. Tang (618-907) ve Song (960-1279) hanedanlıklarında, ulusal gücün güçlü olduğu ve ekonominin geliştiği zamanlarda, yöneticiler Wuju (dövüş sanatları sınavları) ve Wuxue (dövüş sanatları öğretisi) oluşturdular ve nispeten eksiksiz bir yetenek seçimi ve eğitim sistemini kurdular.
Yuan (1279-1368) ve Qing (1644-1911) hanedanlarının hükümdarları, Qishe (at üstünde okçuluk) iyi olan ve avlanmaya büyük önem veren göçebelerdi; Ming (1368-1644) hanedanı, Yuan ve Qing'de ciddiye alınmayan geleneksel okçuluk ritüel kültürüne daha fazla önem verdi.
Ming imparatoru Taizu Zhu Yuanzhang, Shejian okçuluk kültürüne büyük önem verdi, okçuluk ritüelini aktif olarak yeniden oluşturdu ve Ming Hanedanlığı'nın ritüel sistemini mükemmelleştiren ve sonraki nesiller üzerinde derin bir etki yaratan özel bir büyük ölçekli Shejian okçuluk ritüel sistemi formüle etti.
Son yıllarda geçmiş hanedanların imparatorlarının tapınaklarında düzenlenen büyük okçuluk töreninin oluşumu, Ming Hanedanlığı büyük okçuluk törenini taklit eden ritüel sistemdir. Pek çok şeyin gelişiminin temel yasaları gibi, eski Çin'deki Shejian okçuluk da ortaya çıkışından, gelişiminden olgunluğa ve nihayet okçuluğun kademeli olarak zayıflamasına kadar tarihsel bir süreç yaşadı.
Eski Çin'deki hanedanlıklar ve etnik değişimler sürecinde, Gongshe yay ve okların işgal ettiği sosyal ve tarihsel statü ile tarihi ve kültürel önemi, yüksek, alçak, hafif ve ağır olarak farklıdır. Bununla birlikte, farklı tarihsel dönemlerde siyasetin, ekonominin ve kültürün etkisi altında, aslen göreceli temel hayatta kalma ihtiyaçlarını karşılamak için tek bir işlev olan Shejian okçuluk, yavaş yavaş askeri, eğlence, öğretim, görenekler vb. çok işlevli sosyal ve kültürel formlarına dönüştü.
Binlerce yıllık eski Çin uygarlığının birikiminde, yavaş yavaş eski Çin'de çok kültürlü bir Shejian okçuluk sistemi oluşturuldu ve çekirdeği She (fırlatmak) aldı. Zenginleştirilmiş antik Çin maddi kültürü ve somut olmayan kültürel miras, antik Çin'de çok kültürlülüğün etkisinin ve bütünleşmesinin kristalleşmesi ve zenginliğidir.

射箭

射箭，最早是一项远古人类生产劳动和获取生活动资料的技能。人类很早就发明了弓箭。在中国，最新考古发现，大约在2.8万年以前的山西峙峪遗址，我国就已经有了箭。这表明此时到人类已经开始使用弓箭，并且而且经过相关推测，我们的祖先应该在更早的时候就已经发明了弓箭。
射箭进入体育意义上的范畴是在中国的商周时期。特别是西周时期的射礼活动，不仅具备有体育竞技性质的诸多要素，如完善的竞赛规程、规范的竞赛组织管理等，而且带有社会道德教化的功能和为国家选拔人才的意义。
在中国先秦时期，不仅出现了世界射箭史上最早类似于现代体育比赛的射礼活动，而且总结出了较为多元的射箭思想与理论。特别是在弓箭制作方面，一部《考工记》将弓箭制作技艺进行了详细的阐述，包括制作弓箭的材料选择、材料加工处理方法以及制作流程与注意事项、制成后的质检方法等各个方面。这反映出弓箭制作及其作为武器使用，在一定程度上推进了射箭军事功能的强化，同时，也反映出射箭军事功能的不断加强又促进了弓箭制作技艺的提升。这一切，无不反映了在中国古代早熟文明的影响下，具有体育意义的射箭运动已经走在了当时世界的前列。秦始皇统一了中国，建立了秦朝，中国古代社会进入了封建社会。社会形态的变化带来了社会的进一步发展，射箭形式也日益丰富，弓射、弋射、弩射等多种形式的射箭出现在兵马俑墓葬中。
到汉朝，射箭进一步发展，逐渐进入社会各个阶层，得到广大人民群众的普遍认可、接纳和崇尚，这或许是当今我们在汉画像石、汉赋、汉简中都能找到射箭身影的原因之一。
在政权更迭频繁、分裂割据的两晋南北朝，虽然政局不稳，但是这一时期却促使了南北文化大融合。加上这段历史时期家族传承兴起的重要特征等因素，这些都共同推动了军事、娱乐等多种性质射箭的快速发展，并走向特色发展道路。同时娱乐射箭的兴起又在很大程度上影响着人们的娱乐内容和方式，丰富了人们的生活。在国力强盛、经济发达的唐宋时期，统治者创立了武举和武学，建立了较为完善的人才选拔与培养制度。
元朝和清朝统治者都是善于骑射的游牧民族，非常重视狩猎，而明朝更重视射礼的传统文化，这在元朝和清朝都是不受重视的。
而明太祖朱元璋十分重视射箭文化，积极恢复射礼，制定了专门的大射礼礼制，完善了明朝的礼制，并对后世产生了深远的影响。
近年来，人们在历代帝王庙举行的恢复大射礼仪式就是仿照的明朝大射礼的礼制。同很多事物发展基本规律一样，中国古代射箭经历了一个从发生、发展到成熟及至最后逐渐弱化的历史进程。
在中国古代朝代频繁更迭、民族变迁融合的过程中，弓箭所占据的社会历史地位和历史文化意义虽有着高、低、轻、重的不同。但是在不同历史时期政治、经济、文化的影响下，原本较为单一的满足基本生存需求功能的射箭，逐渐演变为具有军事、娱乐、礼仪、教育、民俗等多种功能的社会文化形式。
在几千年的中国古代文明积淀中，逐渐形成了以“射”为核心的中国古代射箭多元文化体系，丰富了中国古代物质文化和非物质文化遗产，是中国古代多文化冲击与交融的结晶与财富，更是中国古代体育史上一颗璀璨的明珠。